ที่มา : อำนาจ เจริญศิลป์ การ์ตูนวิทยาศาสตร์ บริษัท สำนักพิมพ์บรรณกิจ ๑๙๙๑ จำกัด
หน้า ๑- ๑๒
เรื่อง ทำไมการจำหน้าคนจึงง่ายกว่าการจำชื่อ ?
ทำไมการจำหน้าคนจึงง่ายกว่าการจำชื่อ ?
วิธีการจำนั้น นักจิตวิทยากล่าวว่ามี ๓ แบบด้วยกัน คือ
๑. การระลึกได้ ขณะที่เราพูดว่า " ฉันไม่สามารถจะจำคำตอบได้ " นั้นหมายถึงเราไม่สามารถจะนึกขึ้นได้
๒. การจำได้ ขณะที่เราดูรายการโทรทัศน์อยู่ เรารู้สึกคุ้นกับรายการนั้นเพราะได้แสดงเป็นครั้งที่ ๒ นั้นหมายถึงเราสามารถจำการแสดงครั้งก่อนได้
๓. การเรียนซ้ำ เมื่อเราพยายามศึกษาภาษาต่างประเทศให้เข้าใจถ่องแท้ซึ่งเราเคยเรียนมาแล้ว สมัยเมื่อเราอยู่โรงเรียนมัธยมและก็ลืมมาเป็นเวลานานแล้ว คือ พยายามเรียนซ้ำของเก่าเพื่อให้เรามีความจดจำดีขึ้นนั่นเอง
ความสามารถใน " การจำได้ " เราวัดได้โดยการถามคำถามให้อธิบายเกี่ยวกับเรื่องราวต่างๆ ที่ได้เคยศึกษามาแล้ว เราอาจสับสนเกี่ยวกับสิ่งที่มีเรื่องราวคล้ายๆกัน
ความสามารถใน " การระลึกได้ " เราสามารถทดสอบได้โดยการตั้งคำถามให้ตอบจากเรื่องราวต่างๆ ที่เคยเรียนรู้มาแล้ว จากส่วนลึกของความทรงจำ
ความสามารถใน " การเรียนซ้ำ " วัดได้โดยการวัดระยะเวลาที่ใช้ในการเรียนซ้ำ เปรียบเทียบกับเวลาที่ใช้ในการเรียนเป็นครั้งแรก
การจำทั้ง ๓ แบบนี้ "การระลึกได้" เป็นสิ่งที่ฝึกให้เกิดขึ้นในตัวบุคคลได้ยากมาก แม้เราไม่สามารถจะระลึกถึงคำตอบที่ถูกต้องได้ แต่เราอาจยังจำเหตุการณ์หรือจำสิ่งที่พอจะทดแทนกันได้ ดังที่เราพูดว่า "การจำหน้าง่ายกว่าการจำชื่อ" เราลืมคิดไปว่า "เราเพียงแต่จำหน้าได้แต่การจำชื่อนั้น แท้ที่จริงแล้วเราจะต้องพยายามระลึกถึงชื่อของคนๆ นั้น ซึ่งซ่อนอยู่ในความทรงจำของเราเป็นล้านๆ ชื่อด้วยกัน บางทีก็นึกไม่ออก ถ้าเราถามใครสักคนหนึ่งให้บอกชื่อคนๆ หนึ่งที่รู้จักจากกลุ่มชื่อกลุ่มหนึ่ง กับให้บอกเค้าหน้าของคนๆ นั้น แล้วเขาจะกล่าวว่า "การจำชื่อง่ายกว่าการจำหน้า" เพราะเค้าหน้าของคนนั้นจะซ่อนอยู่ในกลุ่มเค้าหน้าของชนทั้งกลุ่มนั้น จนอธิบายไม่ถูก "
การจำทั้ง ๓ แบบนี้ "การระลึกได้" เป็นสิ่งที่ฝึกให้เกิดขึ้นในตัวบุคคลได้ยากมาก แม้เราไม่สามารถจะระลึกถึงคำตอบที่ถูกต้องได้ แต่เราอาจยังจำเหตุการณ์หรือจำสิ่งที่พอจะทดแทนกันได้ ดังที่เราพูดว่า "การจำหน้าง่ายกว่าการจำชื่อ" เราลืมคิดไปว่า "เราเพียงแต่จำหน้าได้แต่การจำชื่อนั้น แท้ที่จริงแล้วเราจะต้องพยายามระลึกถึงชื่อของคนๆ นั้น ซึ่งซ่อนอยู่ในความทรงจำของเราเป็นล้านๆ ชื่อด้วยกัน บางทีก็นึกไม่ออก ถ้าเราถามใครสักคนหนึ่งให้บอกชื่อคนๆ หนึ่งที่รู้จักจากกลุ่มชื่อกลุ่มหนึ่ง กับให้บอกเค้าหน้าของคนๆ นั้น แล้วเขาจะกล่าวว่า "การจำชื่อง่ายกว่าการจำหน้า" เพราะเค้าหน้าของคนนั้นจะซ่อนอยู่ในกลุ่มเค้าหน้าของชนทั้งกลุ่มนั้น จนอธิบายไม่ถูก "
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น